Οικίας Περιβάλλον (παρατηρήσεις στη νουβελλα "Η Βικτώρια δεν Υπάρχει" του Γ. Τσιρμπα

Οικίας Περιβάλλον

Στο λογοτεχνικό πεδίο θα πω και εγώ ότι ο Τσιρμπας μου άρεσε, θα προσέθετα ίσως οτι ήταν χειμαρρώδης, αλλά πέραν τούτου ουδεν, δεν θα μπορούσα εύκολα να αναλύσω γιατί το βιβλίο το διάβασα μια και κάτω, (αλλά θα επανέρχομαι σε αυτό), ή να κάνω συγκρίσεις ή αναλύσεις ύφους κτλ. Μιας και η παρουσίαση οργανώνεται από πολιτικό φορέα μπορώ πιστεύω να μετατοπιστώ στο πεδίο της πολιτικής ιδεολογίας, στο θέμα που κατ' εμέ αναδεικνύει η νουβέλα, αλλά αποστασιοποιούμενος από τη την καυτή επικαιρότητα και εκφράζοντας φυσικά προσωπικές σκέψεις.

Το θέμα είναι το δικαίωμα του οικιακού περιβάλλοντος.
Όπως όλα τα δικαιώματα, η κοινωνία πρέπει

• να μην στο στερεί (και αυτό είναι αδιαπραγμάτευτο)
• Να στο εξασφαλίζει (και εδώ είναι το παιχνίδι)

Για την μη στέρηση του δικαιώματος, το αρνητικό είναι αυτονόητο - δεν μπορείς να αναγκάζεσαι να ζείς σε ένα ορισμένο τόπο. Όμως, το να ζείς σε έναν άλλο συγκεκριμένο περιβάλλον είναι κοινωνικό δικαίωμα που συναπαρτίζεται από ανταλλαγή υποχρεώσεων και παροχών μεταξύ του ατόμου και της κοινωνίας.

Ως εδώ καλά, μπορείς να πεις ότι απλά βλέπεις την πολυκατοικία, διαβάζεις τον κανονισμό, και αν συμφωνείς και σε παίρνει, μένεις. Η μεγάλη διαφορά είναι ότι οι αποφάσεις κατοίκησης αποτελούν δεσμεύσεις μακροχρόνιες και συνεπακόλουθα, θα έπρεπε να παρέχονται, στο βαθμό που ζητάμε να παρέχονται, με διαχρονικά δικαιώματα εκ μέρους της κοινωνίας (σε αναλογία με το δικαίωμα της εργασίας και το αίτημα να διασφαλίζεται η θέση εργασίας σε αντιστοιχία με τη προσφορά του εργαζομένου).

Στο συγκεκριμένο, η ομιλητής του βιβλίου δεν αποφάσισε να μείνει στη Βικτώρια. Γεννήθηκε εκεί, το θεώρησε ότι είναι αυτονόητο ότι η κοινωνία θα του παρέχει για πάντα το περιβάλλον που θέλει (αυτο, της Βικτώριας που υπάρχει), όπως κάποιος άλλος μπορεί να θεωρεί οτι η περιοχή του πρέπει να έχει για πάντα πάρκο, θέα, ή και το γήπεδο της ΑΕΚ. Αυτή η απαίτηση είναι εντονότερη σε περιοχές “μετοίκων”, όπως, σε μεγάλο βαθμό αυτή που είμαστε τώρα, όπου ο νεοεισερχόμενος κάτοικος αναμένει να διασφαλίσει το περιβάλλον που πλήρωσε - ίσως και την επένδυση του....

Αυτή η απαίτηση εκφράζεται από το γ' πρόσωπο σε όλο το βιβλίο, με την παρεμβολή ορισμένων “στάσιμων” όπου ο συγγραφέας απομυθοποιεί εν μέρει την ιδανική εικόνα. Το α' πρόσωπο όμως, ισως δεν αποδέχεται την νοσταλγία, ιδιαίτερα στο σταθμο Λαρίσης, αλλά δεν φαίνεται να ανφισβητεί το διαχρονικό δικαίωμα.

Τέλος, γαι να μην θεωρηθεί οτι αναφέρουμε μόνο σε αλλοιώσεις προερχόμενες από την αναχρονιστική Ανατολή, αντίστοιχο πρόβλημα μπορεί να αντιμετώπιζε και ο κάτοικος του Ελληνικού νησιού απέναντι στη ηχορύπανση η και τον γυμνισμό.

(από την παρουσίαση του βιβλίου στη "Σφήνα" 14.12.15 από την ΟΜ Αγ. Παρασκευής του ΣΥΡΙΖΑ)