ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Προεδρική η Προεδρευομένη?

 Στη Ελλάδα έχουμε, τυπικά κατά το Σύνταγμα, Προεδρική Κοινοβουλευτική Δημοκρατία.
Οι πολίτες εκλέγουν το κοινοβούλιο, και μέσα από το κοινοβούλιο αναδεικνύεται ο Πρωθυπουργός και η κυβέρνηση.

Η αντίληψη και η πολιτική ψυχολογία όμως των πολιτών-ψηφοφόρων είναι διαφορετική. Δεν ακούς ΠΑΣΟΚ -Συγκυβέρνηση - ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ - ΝΔ αλλά Παπανδρέου-"πως τον λέγανε"-Σαμαράς ή Σαμαροβενιζέλος - Τσίπρας - Μητσοτάκης. Για να μην πάμε και παλαιότερα (κατ' αντίστροφη χρονολογική σειρά  Ανδρέας - Καραμανλής - Παπαδόπουλος (όχι χούντα!). 

Ψηφίζουν τον απόλυτα κυρίαρχο της εκτελεστικής εξουσίας. Η διάκριση των εξουσιών είναι ψιλά γράμματα, προκειμένου να εκλεγεί ο αναμφισβήτητος ηγέτης πρέπει να εκλεγούν και αρκετοί βουλευτές που να τον στηρίζουν ανεπιφύλακτα. Στην επιλογή μεταξύ των βουλευτών, με το πελατειακό σύστημα των εκλογικών περιφερειών έχουν την επιλογή να διαλέξουν αυτόν που θα τους κάνει το προσωπικό ή ομαδικό ρουσφέτι, μεταξύ των επιλογών που τους προσφέρει (όταν δεν υπάρχει λίστα), ο αρχηγός.

Για την ιστορία, όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής (ο Αυθεντικός) γύρισε παντοδύναμος ώστε να επιτελέσει την μεταπολίτευση, οι περισσότεροι περίμεναν, και εξόρκιζαν, το προεδρικό σύστημα -τύπου Γαλλίας- που θα καθιέρωνε (δεν υπήρξε καμιά αμφιβολία ότι θα έκανε ότι ήθελε). Απέδειξε ότι μπορούσε κάλλιστα να κάνει ότι ήθελε, ίσως και περισσότερα, και με προεδρευομένη. Ο μετέπειτα κυρίαρχος, ο Ανδρέας (άνευ επιθέτου) άλλαζε πολιτική αλλάζοντας  υπουργούς, όπως ακριβώς ο Γάλλος πρόεδρος αλλάζει πρωθυπουργούς.

Το προεδρικό σύστημα, ενώ είναι κατ αρχήν απεχθές ως προσωποκεντρικό, ίσως  έχει και πλεονεκτήματα. Πρώτο και προφανές είναι ότι τείνει να αποδεσμεύσει την εκλογή του ανωτάτου άρχοντα από την εκλογή των βουλευτών, με επιθυμητό αποτέλεσμα το  κοινοβούλιο να αποκτά μια σχετική αυτονομία, ώστε να λειτουργεί η έρμη διάκριση των εξουσιών. Επίσης, ο  ετεροχρονισμός της θητείας κυβέρνησης και κοινοβουλίου εξομάλυνε τις αλλαγές, και έδινε περισσότερο χρόνο στην εκτελεστική  εξουσία να "ολοκληρώσει το έργο της". Να θυμηθούμε ότι, ιδίως παλαιότερα, οι πολίτες έδιναν 7ετία στον ηγέτη, όση και η θητεία του Γάλλου Προέδρου (Δεν συνέβη όμως με τον Τσίπρα και ελπίζω να μην συμβεί και με τον Μητσοτό)

 

Θα υποστηρίξω ότι ο πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα έπρεπε να είναι Προεδρικό, όχι με την τελευταία ελπίδα, για αυτόνομο κοινοβούλιο, αλλά γιατί έτσι το αισθάνονται οι ψηφοφόροι.

Η  αντανάκλαση της πραγματικότητας στο θεσμικό σύστημα είναι παράγων ομαλότητας και πρώτο βήμα για αλλαγές προς το καλύτερο, αναδεικνύοντας τις όποιες αδυναμίες.